Habilitacja
Stopień ten jest nadawany na rezultat udanego przewodu habilitacyjnego. Do wszczęcia przewodu uprawniona jest postać, jaka ma stopień naukowy dr oraz znaczący dorobek naukowy. Kandydat musi pokazać też rozprawę habilitacyjną. Prace doktorskie stanowią pierwszy krok do całego procesu habilitacji.
Prawo do nadawania tytułów
Nie każde uczelnie są uprawnione do nadawania stopni dr habilitowanego. Takie prawo należy się jedynie wydziałom oraz instytutom, jakie ułatwiają najwyższy stopień merytoryczny. W praktyce Rada Wydziału też Instytutu wyznacza dwóch recenzentów, Centralna Komisja do Spraw Stopni oraz Tytułów kolejnych dwóch. Poprzez kolokwium habilitacyjnego otrzymuje się stopień dr habilitowanego.
Dorobek naukowy
Mnóstwo uczniów, którzy piszą prace doktorskie marzy o późniejszej habilitacji. Tego rodzaju stan jest potwierdzeniem, że naukowiec może poszczycić się nie lada dorobkiem. Habilitacja jest oficjalnym usankcjonowaniem rangi w świecie zdobywania wiedzy jak również głównie na uczelni. Wniosek o wszczęcie przewodu habilitacyjnego składa kandydat do Centralnej Komisji, a ta kieruje go dopiero na uczelnię.
Obrona, wykład habilitacyjny
Prace doktorskie kończą się publiczną obroną, tymczasem przewód habilitacyjny wieńczy się monograficznym wykładem i niejawnym kolokwium habilitacyjnym, które następuje na kanwie kryteriów ministerialnych. Poniektórzy uczeni wnioskują o zniesienie habilitacji jako zbędnego stopnia, który nie przystaje do ogólnoświatowej uczenia się, w jakiej o sensie naukowca decyduje jego dorobek, a nie komisyjne ustalenia.